Przymus definiowania
Co jest normalne? Normalny człowiek całe życie nie czyni tego, co chce czynić. Tak bardzo uwielbia obowiązek (…) Osiągając sześćdziesiąt pięć lat człowiek normalny idzie na emeryturę. Teraz ma czas dla siebie, lecz siebie niestety zapomniał (Heinar Kipphardt „Aleksander März”)
Dąży się do normalności, równocześnie żartując, że normalność jest rzeczą względną. Skoro nie wiadomo dokładnie, co jest normalnością, nie da się stwierdzić, kiedy otaczający świat stanie się normalny. I czy w ogóle jest to możliwe.
A przecież potrafimy opisać swój normalny dzień, normalne stosunki z sąsiadem, normalny obiad, normalny urlop, czy normalną pracę. Jakimi kryteriami posługujemy się, by to ocenić?
Definicja normalności (Słownik Języka Polskiego PWN):
- «bycie normalnym, zgodnym z normą»
- «zdrowie psychiczne i fizyczne»
- «życie toczące się według ustalonych, znanych praw i zwyczajów»
Autor się starał. Wyszło słabo, bo inaczej nie mogło. Tylko drugi punkt jest jasny.
Zamiast bawić się w polemikę, lepiej uznać, że definiowanie normalności jest niepotrzebne i przyjąć ją za pojęcie pierwotne. Jak w geometrii pierwotne jest pojęcie punktu, czy przestrzeni. Nie da się zdefiniować punktu ani przestrzeni.
W innym przypadku kryteriami normalności będą jakieś prawa – ustalone, znane. Ktoś to prawo stanowi – nie rodzi się z powietrza. Podobnie jak zwyczaj – co to za dziwoląg? Zwyczaje i prawa to wynalazki, nie odkrycia. Czy autorzy tych wynalazków byli normalni?
W tej sytuacji poszukiwanie normalnych rozwiązań zmusza nas w oczywisty sposób do podporządkowania się zasadom wynikającym z praw, zwyczajów, na których powstanie nie mieliśmy przeważnie wpływu. Nawet jeśli mieliśmy – to tworząc je opieraliśmy się na innych prawach i zwyczajach. Jeżeli w tym iluzorycznym uporządkowaniu pojawi się element, który nie pasuje – wyda się nam obcy, wręcz wrogi. Nienormalny. Nie damy mu szansy bez walki. Nie wiedząc, że w ten sposób nie damy szansy samym sobie.
Na koniec jeszcze jedna definicja normalności, a konkretnie „trybu normalnego”, znaleziona w sieci: Tryb normalny to termin używany do definiowania systemu Windows rozpoczynającego się normalnie. I dalej: Tryb normalny jest używany do normalnego uruchamiania systemu Windows, w przeciwieństwie do uruchamiania systemu Windows w trybie innym, niż normalny.
Enter.
Tomasz Wachowicz
